6/12/2020
“Ουδείς εν πειρασμοίς σέ ποτε προσεκάλεσε και την λύσιν ευθύς ουκ εδέξατο, άγιε. Τους μεν εν θαλάσση, τους δε εν τη γη γαρ ου διαλείπεις σώζων εκάστοτε, ως έχων το δύνασθαι...”. Μ’ αυτά τα λόγια στιχούργησε και περιέγραψε ο άγιος Ρωμανός ο Μελωδός, συνοπτικά, τα θαυματουργικά χαρίσματα του αγίου Νικολάου, επισκόπου Μύρων των Λυκίας, στη Μικρά Ασία.
Η τιμή που αποδίδεται από τους όπου γης χριστιανούς προς τον άγιο Νικόλαο, τόσο τους Ορθοδόξους όσο και τους Ρωμαιοκαθολικούς, ακόμη και τους Προτεστάντες, τον κατατάσσει ανάμεσα στους πιο λαοφιλείς αγίους. Και δικαιολογημένα. Γιατί ο Νικόλαος υπήρξε ό,τι ακριβώς επεσήμαναν και οι υμνογράφοι του: Κανόνας πίστεως, πρόμαχος πιστών, εικόνα πραότητας, πατέρας ορφανών, πέλαγος αρετών, εγκρατείας διδάσκαλος, θλιβομένων παραγορία, ασθενούντων ιατρός, χηρών αντιλήπτωρ, προστάτης πενήτων, σωτήρας των εν θαλάσση, νικητής του Αρείου, στύλος της Εκκλησίας, δόξα ιεραρχών, ασφαλής λιμένας, βρύση θαυμάτων… Και πράγματι, η ζωή, η δράση, τα θαύματα και γενικά η παρουσία του Αγίου στην Εκκλησία μας δικαιολογούν τα παραπάνω.
Ο Νικόλαος, γιος ευσεβών και ευκατάστατων γονέων γεννήθηκε στα Πάταρα της Λυκίας. Ο αναλυτικός βιογράφος του άγιος Συμεών ο Μεταφραστής, αναφέρει τούτο το καταπληκτικό, που δείχνει ότι ο Νικόλαος, σαν άλλος Ιωάννης Πρόδρομος, “εκ κοιλίας μητρός” ήταν ο εκλεκτός του Θεού: Ως βρέφος θήλαζε το μητρικό γάλα, την Τετάρτη όμως και την Παρασκευή θήλαζε μόνο μια φορά την ημέρα, προοιωνίζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο ότι θα αναδεικνυόταν “εγκρατείας διδάσκαλος”. Μεγαλώνοντας απέκτησε μόρφωση και γνώσεις, καθώς και την ικανότητα να μιλάει δημόσια, ενώ απέφευγε τις κακές συναναστροφές και κάθε πειρασμό. Ευχαρίστησή του αποτελούσε το να συχνάζει στον ναό του Θεού. Επακόλουθο ήταν οι χριστιανοί της πόλης να ζητήσουν από τον επίσκοπό τους να τον χειροτονήσει ιερέα. Πράγμα που έγινε.
Ως ιερέας έδειξε ακόμη μεγαλύτερο ζήλο όχι μόνο για την καλλιέργεια της ψυχής του, αλλά και για το ποίμνιό του. Όταν μάλιστα έφυγαν από την παρούσα ζωή οι ευσεβείς γονείς του, ο Νικόλαος διέθεσε την περιουσία που κληρονόμησε για να συμπαρασταθεί σε όσους είχαν ανάγκη στήριξης. Από τα σχετικά περιστατικά ο βιογράφος του δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο θαύμα της σωτηρίας τριών αδελφών, οι οποίες κινδύνευαν, λόγω της φτώχειας του πατέρα τους, να ατιμαστούν. Ο άγιος Νικόλαος, με τρόπο διακριτικό και μυστικό, για να μη πληγώσει την υπερηφάνεια του πατέρα, τρεις φορές έριξε από ένα πουγγί με χρυσά νομίσματα από το μισάνοιχτο παράθυρο για την προίκα των θυγατέρων του, γλιτώνοντάς τες από την ηθική ατίμωση. Φυσικά, αυτή η τριπλή ευεργεσία δεν υπήρξε η μόνη. Διότι στο καθημερινό του πρόγραμμα ήταν η φιλανθρωπία. Μοίραζε στους φτωχούς ρούχα και τρόφιμα ή χρήματα, ανακουφίζοντας έτσι καθέναν που ήταν εμπερίστατος.
Πώς προέκυψε και ο Άγιος θεωρείται προστάτης των ναυτικών; Κατά την ιερά αποδημία του στους αγίους Τόπους για να προσκυνήσει τα σεβάσματα της Πίστεώς μας, έσωσε από θανάσιμο ναυάγιο το αιγυπτιακό πλοίο με το οποίο ταξίδευε. Έσωσε ναύτη που πέφτοντας από το κατάρτι βρέθηκε στα αφρισμένα κύματα. Και στο ταξίδι της επιστροφής, παρά τη συμφωνία, ο καπετάνιος του πλοίου το κατηύθυνε προς τη δική του πατρίδα. Αλλά ξαφνική θαλασσοταραχή μετατόπισε το πηδάλιο, άλλαξε την κατεύθυνση της πορείας του πλοίου και τελικά οδήγησε το καράβι στο λιμάνι προορισμού του Αγίου.
Η αγιότητα και η ποιμαντική δράση του προσέλκυσαν την ευαρέσκεια του Θεού και με θαυμαστό τρόπο εκλέχθηκε επίσκοπος στην πόλη Μύρα της Λυκίας. Και ενώ ο Νικόλαος, ως επίσκοπος πλέον, συνέχιζε τη θεοφιλή δράση του, στη διάρκεια νέου διωγμού του ρωμαίου αυτοκράτορα συνελήφθη, αλυσσοδέθηκε, βασανίστηκε και φυλακίστηκε, ώσπου ελευθερώθηκε με την έκδοση του διατάγματος των Μεδιολάνων περί ανεξιθρησκίας του Μεγ. Κωνσταντίνου, όντας “μάρτυρας κατά την προαίρεση και στεφανωμένος με το στέφανο του μαρτυρίου, χωρίς να χύσει βέβαια το αίμα του”, όπως σημειώνει ο συναξαριστής.
Σημαντική ήταν η παρουσία του κατά την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη (το έτος 325), όπου απέδειξε ότι όσα δίδασκε ο αιρετικός Άρειος ήταν φλύαρα και δεν είχαν σχέση με την αλήθεια.
Από τα πολλά θαύματα που περιέχονται στον Βίο του μνημονεύουμε τη σωτηρία των Μύρων της Λυκίας από την πείνα, την επέμβασή του στην περίπτωση της άδικης συκοφαντίας τριών στρατηγών και φυσικά στα πολλά θαύματά του για τη σωτηρία ναυτιλλομένων. Διότι, όπως αναφέρει ο συναξαριστής, “η φήμη του πήρε φτερά, πέταξε ψηλά, έτρεχε παντού και αγκάλιαζε τα πάντα, διάβαινε το πέλαγος, τριγύριζε σ’ ολόκληρη τη θάλασσα και δεν υπήρχε τόπος που να μην ακούει για τις θαυμαστές επεμβάσεις του”.
Αλλά και μόνο το να τον έβλεπε κανείς ένιωθε αλλαγή και όφελος στην καρδιά του. Διότι η αγγελική όψη και το συνετό του ύφος ακτινοβολούσαν αγιότητα και θεϊκή χάρη. Αυτή η χάρη εκπέμπεται μέχρι και σήμερα στους χριστιανούς που με πίστη και ευλάβεια επικαλούνται τις προς Κύριον πρεσβείες του μεγάλου αυτού Αγίου.
Ευάγγελος Π. Λέκκος
Komentáře